Kontakty rodzica z dzieckiem. Zasady, ograniczenia i zakazy.

kalendarz  15 lutego 2020  |  ikona    |  komentarze  0 Komentarzy

Kontakty rodzica z dzieckiem – wprowadzenie

We wcześniejszych wpisach dotyczących prawa rodzinnego (rozwód, władza rodzicielska, alimenty) wspominałem, iż wszystkie te sprawy wiążą się ze sobą i niejako rzutują na siebie. Sprawy o kontakty rodzica z dzieckiem mogą stanowić część sprawy głównej jaką jest sprawa o rozwód lub separację albo sprawę samoistną. Wiele osób którym, czy to podczas sprawy o rozwód/separację albo sprawy dotyczącej władzy rodzicielskiej, sąd władzę rodzicielską nad dzieckiem ograniczył lub jej pozbawił, zastanawiało się jak w takim wypadku będą wyglądały ich kontakty z dzieckiem. Przypomnieć jednak należy, że rodzice i dzieci mają prawo ale i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Powyższe jest niezależne od rozstrzygnięcia dotyczącego władzy rodzicielskiej.

 

 

Kontakty rodzica z dzieckiem – zasada ogólna

Zasadą jest, że podczas sprawy sądowej o rozwód, separację czy ustalenie miejsca pobytu dziecka, sąd określa miejsce stałego pobytu dziecka przy jednym z rodziców. W takim wypadku drugi rodzic ma ustalone kontakty z dzieckiem. Jak je ustalić? Są dwa sposoby: 1. porozumienie rodziców określające dni, godziny, sposób, miejsce gdzie dziecko będzie się widywać z drugim rodzicem; 2. rozstrzygnięcie w tym przedmiocie przez sąd opiekuńczy.

Pamiętać należy, że kontakty z dzieckiem to nie tylko osobiste spotkania rodzica z dzieckiem. Jest to również kontakt telefoniczny, sms, e-mail, listowny, przez kamerkę internetową itp.

 

 

Zasady kontaktów rodzica z dzieckiem – ogólne wytyczne

Jak już Drogi Czytelniku zapewne zdążyłeś zauważyć, prawo rodzinne cechuje się podstawową zasadą – dobra dziecka. Również ta zasada jest aktualna przy ustalaniu, czy później wykonywaniu, kontaktów. Ustalając kontakty rodzica z dzieckiem należy uwzględniać rozsądne życzenia dziecka w tym przedmiocie. Niemniej jednak oboje rodzice winni zawsze ze sobą współpracować przy kontaktach rodzica z dzieckiem, tłumacząc przy tym dziecku zasadność i konieczność utrzymania relacji z obojgiem rodziców.

 

Po pierwsze – do kontaktów z rodzicem nie można zmusić dziecka, ale nie wolno ich odpuszczać – należy reagować !!!

Dziecko powinno wyrażać chęć spotkania z rodzicem. Spotkania te nie mogą być dla niego czymś negatywnym, czymś czego się boi. Jeżeli dziecko nie chce się spotkać z rodzicem, należy podjąć działania celem dowiedzenia się, co leży u podstaw jego decyzji. W takiej sytuacji warto porozmawiać z drugim rodzicem, dzieckiem czy nawet zasięgnąć porady psychologa. Nigdy nie wolno odpuszczać i zaprzestać starań o kontakt z dzieckiem. Nie wolno również „obrażać się” na dziecko, które nie chce kontaktu, co często rodzice robią, a co jeszcze bardziej osłabia więzi. Sprawa sprawie nierówna, dlatego przyczyn niechęci dziecka do kontaktu z drugim rodzicem może być wiele. Należy je zlokalizować, zrozumieć i przezwyciężyć. Pamiętajmy – kontakty z rodzicem są dla dobra dziecka.

a) Zachowanie rodzica, u którego dziecko przebywa na stałe

Często bowiem to rodzic, u którego dziecko na stałe przebywa nastawia negatywnie dziecko do drugiego rodzica np. obiecując mu coś, czy oczernia przy dziecku drugiego rodzica. Pamiętać należy, że na rodzicu u którego dziecko stale przebywa, spoczywa obowiązek przygotowania dziecka (w tym mentalnego przygotowania) do kontaktu z drugim rodzicem. W związku z tym, kreowanie w dziecku negatywnego obrazu drugiego rodzica jako „złego tatę/złą mamę” jest nienależytym wykonywaniem obowiązku rodzicielskiego.

b) Kaprys dziecka

Czasami przyczyna niechęci do kontaktu z rodzicem leży w wyłącznym kaprysie dziecka. W taki sposób dziecko może chcieć wywrzeć na rodzicu jakieś działanie np. zakup nowej gry komputerowej. Wobec powyższego rodzice powinni ze sobą współpracować, wytłumaczyć dziecku jak ważny jest kontakt z obojgiem rodziców oraz wskazać, że wywieranie przez niego nacisku na rodzica, stawiając na szalce z jednej strony – kontakt, z drugiej – dobra materialne, nie odniesie zamierzonego przez niego skutku.

c) Zachowanie rodzica, z którym dziecko ma ustalone kontakty

Jeżeli jednak dziecko nie chce spotkać się z rodzicem z przyczyn leżących po stronie rodzica np. rodzic krzyczy przez co dziecko się go boi, konieczna jest rozmowa z drugim rodzicem. Co więcej, zasadnym jest rozważenie wniosku do sądu o zmianę sposobu kontaktów.

 

Po drugie – kontakty winny być dostosowane do trybu życia i rozwoju dziecka

Odbywać się winny w dni i godziny, które pasują dziecku. Oczywiście, najlepszym rozwiązaniem byłoby pogodzenie terminów dziecka i rodzica. W przypadku niemożności wypracowania konsensusu w tym przedmiocie, pierwszeństwo ma dziecko.

 

Po trzecie – częstotliwość kontaktów

Abstrakcyjne wręcz wydają się żądania rodzica, z którym dziecko na co dzień nie ma kontaktu, o ich ustalenie w szerokim zakresie (kilka dni w tygodniu po kilka godzin, tydzień ferii, miesiąc wakacji, połowa świąt). Ciężko bowiem sobie wyobrazić aby dziecko, niekiedy kilkuletnie, spędzało od razu tak długi czas z często „obcą” dla niego osobą. Zazwyczaj w takich sytuacjach radzę klientom, aby zaczynać od wąskich kontaktów, tak aby dziecko przyzwyczajało się do rodzica. Następnie można powoli rozszerzać kontakty. Wszak dla prawidłowego rozwoju dziecka potrzebny jest kontakt tak z ojcem jak i matką. Niemniej jednak należy pamiętać, iż psychika dziecka jest szczególnie wrażliwa. Każde nieprawidłowe działanie dorosłego, a za takie należałoby uznać ustalenie początkowych kontaktów z dzieckiem w zbyt szerokim zakresie, może narazić dziecko na niepotrzebny stres, czy nawet szok.

 

Po czwarte – sposób wykonywania kontaktów

Często, oprócz częstotliwości kontaktów, jest to druga kwestia, która rodzi spory na linii rodzic – rodzic. Sposób wykonywania kontaktów zależy od relacji między rodzicami, relacji dziecka z danym rodzicem. Nie bez znaczenia jest też wiek dziecka, zachowanie dziecka, jak również umiejętności rodzicielskie danego rodzica oraz całokształt sytuacji. Powyższe uwagi są swoistego rodzaju kryteriami, które każdorazowo rodzice jak i sąd biorą pod uwagę, ustalając kontakty rodzica z dzieckiem.

 

 

Sądowe ograniczenia kontaktów rodzica z dzieckiem

Jeżeli sąd poweźmie wiadomość, jakoby zachowanie rodzica nie dawało gwarancji prawidłowości przeprowadzania kontaktów, było sprzeczne z dobrem dziecka, może ograniczyć kontakty w szczególności w ten sposób, że:

  1. zakaże rodzicowi spotykania się z dzieckiem;
  2. zakaże rodzicowi zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;
  3. zezwoli na spotykanie się z dzieckiem tylko pod obecność drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;
  4. ograniczy kontakty rodzica z dzieckiem do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;
  5. zakaże rodzicowi porozumiewania się z dzieckiem na odległość.

 

 

Zakaz kontaktów rodzica z dzieckiem

Jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania. Jest to najdalej idący środek dyscyplinujący rodzica, a jednocześnie najbardziej dotkliwy. „Stosownie do art. 113 § 1 k.r.o., przesłanką zakazania rodzicom osobistej styczności z dzieckiem jest jego dobro. Dobro to należy rozumieć szeroko. Dobru dziecka nie służy zerwanie osobistej styczności rodziców z dzieckiem, nawet gdy nie wykonują oni władzy rodzicielskiej lub zachodzą podstawy do pozbawienia ich wykonywania tej władzy (art. 111 § 1 k.r.o.). Ze względu na charakter prawa do osobistej styczności z dzieckiem, odebranie rodzicom tego prawa może nastąpić wyjątkowo, np. gdy utrzymywanie osobistych kontaktów rodziców z dzieckiem zagraża jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu bądź wpływa demoralizująco na dziecko.”[Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., sygn. I CKN 1115/00]

 

 

Podsumowanie

Kontakty rodzica z dzieckiem są obowiązkowym elementem prawidłowego rozwoju dziecka. Ustalane są zawsze zgodnie z ogólną zasadą „dobra dziecka”. Stopień ich częstotliwości oraz ich charakter będą zależne od wielu czynników, w tym od wcześniejszego zaangażowania rodzica w życie dziecka. Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie o kontaktach, jeżeli wymaga tego dobro dziecka. W związku z tym ważne jest, aby relacje z dzieckiem pogłębiać. Powyższe da nam argument do przekonania sądu, że poszerzenie kontaktów jest zasadne i konieczne.

 

 

Chcesz uregulować kontakty z dzieckiem, lecz nie wiesz jak to zrobić? Chcesz rozszerzyć kontakty z dzieckiem lub zmienić ich formę? Kancelaria Adwokacka Adwokat Michał Dobies z siedzibą w Warszawie i Filią w Żurominie specjalizuje się w sprawach rodzinnych. Zapraszamy do kontaktu.

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Prawo rodzinne

Zobacz również

Alimenty na dorosłe dziecko

Alimenty na dorosłe dziecko Alimenty na dorosłe dziecko. Niniejszy wpis może dla niektórych Czytelników być zaskoczeniem, w niektórych może budzić…

Czytaj dalej

Jak wygrać rozwód?

Jak wygrać rozwód? Każdy z nas inaczej interpretuje słowo „wygrać” w odniesieniu do sprawy o rozwód. Dla jednych „wygrać rozwód”…

Czytaj dalej

Kontakty dziadków z wnukami

Kontakty dziadków z wnukami - wprowadzenie Kontakty dziadków z wnukami. W życiu zdarza się, że rozwód między małżonkami posiadającymi wspólne…

Czytaj dalej