Czy mogę uzyskać alimenty w trakcie trwania małżeństwa?

kalendarz  4 sierpnia 2020  |  ikona    |  komentarze  0 Komentarzy

Alimenty w trakcie trwania małżeństwa – wprowadzenie

Alimenty w trakcie trwania małżeństwa. Wielu z nas utożsamia alimenty, po pierwsze – ze świadczeniem pieniężnym, po drugie – z obowiązkiem rodzica wobec dziecka. Obowiązek alimentacyjny można również wykonywać przez osobiste starania o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego do alimentów. Powyższy krótki opis nie wyczerpuje pełnej charakterystyki świadczenia alimentacyjnego. Możliwe jest bowiem dochodzenie alimentów przez byłego małżonka o czym pisałem w poprzednich artykułach np. dotyczącym rozwodu z orzekaniem o winie lub rozwodu bez orzekania o winie. Dalej, do obowiązku alimentacyjnego może być również zobligowany syn czy córka (zstępny), zaś osobą na rzecz której będzie owy obowiązek spełniał/-a będzie matka, ojciec, dziadek czy babcia (wstępny). Wynika to z art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o). Oprócz powyższych sytuacji, jest możliwe żądanie alimentów przez małżonka od drugiego małżonka jeszcze w trakcie trwania małżeństwa – co więcej, nawet jeżeli sprawa o rozwód nie jest zainicjowana.

 

Alimenty w trakcie trwania małżeństwa – podstawa prawna

Podstawy prawnej obowiązku alimentacyjnego jednego małżonka wobec drugiego, w czasie trwania małżeństwa, należy upatrywać w art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. (art. 27 k.r.o.) Co prawda, w doktrynie istnieje spór czy obowiązek „przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny” można nazwać wprost „alimentami” czy tylko ma „alimentacyjny charakter”. Niemniej jednak ma to drugorzędne znaczenie, a być może i jest bez znaczenia. Ważny bowiem jest efekt, czyli uzyskanie od drugiego małżonka środków finansowych dla zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb rodziny.

 

Alimenty w trakcie trwania małżeństwa – najczęstsze przyczyny żądania alimentów

Brak zamkniętego katalogu przyczyn, w oparciu o które z żądaniem alimentacyjnym małżonek może wystąpić przeciwko drugiemu małżonkowi. Niemniej jednak istotne jest, aby owa przyczyna była rzeczywista i możliwa do wykazania. Przykładowo, do najczęściej podnoszonych argumentów należą:

  1. choroba jednego z małżonków przez co zwiększają się jego usprawiedliwione potrzeby (np. zakup leków, rehabilitacja);
  2. ukrywanie majątku przez jednego z małżonków;
  3. brak wystarczającego wsparcia finansowego małżonka przez drugiego małżonka przy opłacaniu codziennych kosztów utrzymania rodziny;
  4. zwiększenie się kosztów utrzymania wspólnych małoletnich dzieci i pozostawienie obowiązku opłacenia owych kosztów na barkach jednego rodzica;
  5. mimo wykorzystania swoich możliwości zarobkowych małżonek nie jest w stanie uzyskać dochodów niezbędnych dla własnego utrzymania – potrzebne jest mu wsparcie finansowe drugiego małżonka;
  6. wyprowadzka jednego z małżonków ze wspólnego mieszkania i niedokładanie się przez niego do kosztów utrzymania owego mieszkania.

 

Alimenty w trakcie trwania małżeństwa a separacja prawna/separacja faktyczna

Obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny z art. 27 k.r.o. wygasa na skutek ustania małżeństwa. Rozwiązanie małżeństwa jako skutek uprawomocnienia się wyroku rozwodowego wiąże się co do zasady z wygaśnięciem wszelkich praw i obowiązków, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Obowiązek  zaspokajania potrzeb rodziny wygasa również w przypadku orzeczenia separacji małżonków, albowiem zgodnie z art. 614 k.r.o. sąd orzeka w sprawie o separację, tak jak w sprawie rozwodowej, o alimentach między rozłączonymi małżonkami oraz o obowiązku alimentacyjnym rodziców względem ich wspólnych dzieci.

 

Do wygaśnięcia obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny z art. 27 k.r.o. nie prowadzi natomiast separacja faktyczna. Pamiętajmy, separacja faktyczna jest stanem faktycznym a nie stanem prawnym !!!

 

Podsumowanie

Zakres przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny wyznaczają możliwości zarobkowe i majątkowe każdego z małżonków, a nie faktycznie uzyskiwane dochody. Możliwości zarobkowe wynikają m.in. z wykształcenia, doświadczenia zawodowego, ze stanu fizycznego i psychicznego każdego z małżonków. Świadczenia o charakterze alimentacyjnym mają za zadanie dostarczenie uprawnionemu (małżonkowi lub małżonkowi i dzieciom) środków do zaspokojenia bieżących potrzeb. Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. (ar. 23 k.r.o). Dopóki istnieje związek małżeński, dopóty oboje małżonkowie mają prawo, niezależnie od obowiązującego ich ustroju majątkowego, do równej stopy życiowej.  Oznacza to, że małżonkowie powinni żyć na porównywalnym poziomie.

 

 

 

Potrzebujesz adwokata specjalizującego się w rozwodach? Szukasz pomocy w sprawach alimentacyjnych? Chcesz podwyższyć alimenty, ale potrzebujesz pomocy prawnej? Zapraszamy do kontaktu telefonicznego, e-mail lub odwiedzania naszej Kancelarii w Warszawie i Żurominie. Adwokat Michał Dobies specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych i karnych.

Zobacz również

Jak wygrać rozwód?

Jak wygrać rozwód? Każdy z nas inaczej interpretuje słowo „wygrać” w odniesieniu do sprawy o rozwód. Dla jednych „wygrać rozwód”…

Czytaj dalej

Kontakty dziadków z wnukami

Kontakty dziadków z wnukami - wprowadzenie Kontakty dziadków z wnukami. W życiu zdarza się, że rozwód między małżonkami posiadającymi wspólne…

Czytaj dalej

Rodzicielski plan wychowawczy – czym jest?

Rodzicielski plan wychowawczy – czym jest? Rodzicielski plan wychowawczy. Niejednokrotnie podczas konsultacji prawnej w sprawach rozwodowych otrzymuję od Klienta szereg…

Czytaj dalej