Znieważenie policjanta jako przykład przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego

Znieważenie policjanta – wprowadzenie

Niniejszy artykuł poświęcę omówieniu przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego.
Z uwagi na to, że najczęściej spotykanym przez nas funkcjonariuszem publicznym jest policjant, przedmiotowe zagadnienie odniosę do tej właśnie grupy funkcjonariuszy publicznych. Wykonywanie przez funkcjonariusza Policji swoich zadań służbowych często wiąże się z przeżywanym przez nas stresem. Jest to reakcja normalna. Przecież nikt z nas nie lubi być poddawany np. legitymowaniu, kontroli prędkości, czy badaniu trzeźwości. Interwencje Policji na domowych przyjęciach również nie należą do sytuacji wyczekiwanych przez nas z utęsknieniem. Niejednokrotnie słyszeliśmy, że kogoś poniosły emocje i wystosował pod adresem mundurowego kilka niecenzuralnych słów. Dodatkowo, często osoba wygłaszająca wulgarne słowa jest pod wpływem alkoholu. Co wtedy? Czy popełniamy przestępstwo? Jeżeli tak, co nam grozi za znieważenie policjanta? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym wpisie.

 

Znieważenie policjanta – art. 226 §  1 k.k.

Zgodnie z art. 226 § 1 kodeksu karnego, kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Za zniewagę należy uznać zachowanie naruszające godność znieważanego. Przestępstwa znieważenia możemy dopuścić się znakiem, gestem, słowem, a także pismem. Nasze działanie musi wyrażać pogardę dla osoby znieważanego, obniżać jego autorytet, mieć za zadanie poniżyć, wyśmiać, ubliżyć, sprawić, aby osoba znieważana mogła poczuć się obrażona. Zniewaga musi dotyczyć konkretnej osoby, tzn. osoba znieważana musi wiedzieć, że przestępne zachowanie jest w nią skierowane. Dla zaistnienia przestępstwa znieważenia bez znaczenia jest czy pokrzywdzony rzeczywiście poczuł się urażony. Istotne jest bowiem samo zachowanie dopuszczającego się czynu przestępnego, które w ujęciu obiektywnym narusza godność pokrzywdzonego. Zachowanie znieważającego winno być więc powszechnie uznawane za obraźliwe, naruszające godność osobistą człowieka w świetle ogólnie przyjętych w danej społeczności norm społeczno-moralnych. Znieważyć można tylko osobę żyjącą (art. 216 § 1 k.k.). Osoba zmarła podlega ochronie prawnokarnej na podstawie art. 262 § 1 k.k.

 

Kim jest funkcjonariusz publiczny? Jak zostać osobą przybraną do pomocy?

Wykaz podmiotów, którym przysługuje przymiot funkcjonariusza publicznego znajdziemy w art. 115 § 13 k.k. Wskazany artykuł definiuje pojęcie funkcjonariusza publicznego przez wyliczenie stanowisk lub funkcji. Wyliczenie to ma charakter wyczerpujący, jest to katalog zamknięty. Dla przykładu, funkcjonariuszem publicznym jest poseł, sędzia, prokurator, funkcjonariusz Służby Więziennej, funkcjonariusz ABW czy Policji.

Osobą przybraną do pomocy funkcjonariuszowi publicznemu jest ten, kto pomaga funkcjonariuszowi na jego wyraźną prośbę albo został mu urzędowo do tej pomocy wyznaczony. Osoba przybrana nabywa swój status tylko na czas wykonania określonego zadania służbowego przez określonego funkcjonariusza. Jeżeli osoba trzecia podejmie z własnej inicjatywy decyzję o udzieleniu pomocy funkcjonariuszowi publicznemu, jej status jako osoby przybranej do pomocy zależy od akceptacji pomocy przez tego funkcjonariusza.

 

Kiedy przestępstwo znieważenia policjanta zaistnieje?

Dla popełnienia przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego konieczne jest, aby miało ono miejsce podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych. Zgodnie z treścią przepisu art. 226 § 1 k.k. sprawca dopuszcza się czynu zabronionego podczas i w związku z pełnieniem przez funkcjonariusza obowiązków służbowych. Powyższe oznacza zbieżność czasową i miejscową zachowania sprawcy i wykonywania obowiązków służbowych przez funkcjonariusza publicznego. Związek czynu sprawcy z pełnionymi przez pokrzywdzonego obowiązkami, stanowi element motywacji sprawcy i przynależy do strony podmiotowej typu czynu zabronionego. Dlatego też niewskazanie tego znamienia w opisie czynu przypisanego oskarżonemu wskazywać może na prywatnoskargowy charakter tego czynu. [wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 29 listopada 2013 r., II Ka 536/13]

Przestępstwem znieważenia funkcjonariusza publicznego nie będzie skierowanie wyzwisk pod jego adresem, kiedy ten nie jest już na służbie. Nie wyłącza to jednak całkowicie naszej odpowiedzialności, bowiem sąd może nas skazać za przestępstwo zniewagi z art. 216 k.k., ścigane z oskarżenia prywatnego.

 

Co jeśli do znieważenia funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy doszło w wyniku jego niewłaściwego zachowania wobec nas?

Może zdarzyć się tak, że wypowiemy w kierunku policjanta kilka niemiłych epitetów, będąc pod silnym wpływem emocji. Przyczyną tego może być uprzednie nieprofesjonalne zachowanie stróża prawa wobec nas. Niewłaściwym zachowaniem będą wszelakie niestosowności, jakich dopuścił się wobec nas funkcjonariusz publiczny lub osoba przybrana. Dla przykładu będzie to nadużycie uprawnień służbowych, aroganckie zachowanie wobec nas, wyzwiska skierowane pod naszym adresem, ubliżanie nam, nadużycia środków przymusu, naruszenia nietykalności cielesnej osoby poddanej czynności. W takiej sytuacji sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

 

 

 

Potrzebujesz pomocy adwokata w sprawach karnych? Masz zarzut z art. 226 k.k. i potrzebujesz obrońcy? Chciałbyś uzyskać poradę prawną w sprawie karnej? Kancelaria Adwokacka Adwokat Michał Dobies świadczy pomoc prawną w sprawach karnych. Zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub e-mail, jak również odwiedzania biura naszej Kancelarii w Warszawie oraz w Żurominie.

 

 

 

 

szczegółowa kategoria artykułu: adwokat-znieważenie-policjanta-Warszawa / adwokat-prawo-karne-Warszawa / adwokat-Płock / adwokat-Warszawa