Alimenty wstecz. Czy mogę dochodzić alimentów na dziecko jeszcze przed urodzeniem się dziecka?

Alimenty wstecz – wprowadzenie

Alimenty wstecz na dziecko. Zdarzają się sytuacje w życiu, że po orzeczonym przez sąd rozwodzie jeden z rodziców nie egzekwuje od drugiego rodzica alimentów zasądzonych na małoletnie dziecko. Jest również i tak, że ze związku nieformalnego rodzi się dziecko, rodzice podejmują decyzję o rozstaniu, jeden rodzic wychowuje dziecko i nie żąda od drugiego rodzica alimentów, ani nie inicjuje sprawy sądowej o alimenty. Koszty utrzymania dziecka bierze na swoje barki. Czy w takim wypadku taki rodzic ma zamkniętą drogą do uzyskania alimentów za czas przeszły? Otóż nie. Co prawda, zasadą jest, że alimenty są przeznaczane na bieżące potrzeby uprawnionego. Inicjując bowiem sprawę sądową o zasądzenie danej wysokości alimentów sąd ustala ich wysokość w wyroku – po przeprowadzeniu postępowania. Na czas trwania sądowego postępowania alimentacyjnego możemy domagać się alimentów na dziecko w trybie zabezpieczenia alimentacyjnego. Za czas przeszły zaś, alimenty MOGĄ być zasądzone tylko wyjątkowo.

W takim razie kiedy sąd zasądzi alimenty wsteczne? Aby uzyskać alimenty (na dziecko) za okres sprzed wytoczenia powództwa o alimenty musimy wykazać, że istnieją niezaspokojone potrzeby uprawnionego (dziecka)  z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty. Jeżeli to wykażemy, sąd zasądzi odpowiednią sumę pieniężną.

Alimenty wstecz – z jakiego czasu?

Wiemy, że w przeszłości zaciągaliśmy pożyczki i kredyty, aby zapewnić naszemu dziecku prawidłowy byt. Opłacaliśmy z nich przedszkole dziecka, kolonie dziecka, czy finansowaliśmy z nich koszty leczenia dziecka. Ale długi trzeba kiedyś spłacić. Drugi rodzic nie dokładał dotychczas starań, aby wspomóc nas w finansowaniu kosztów dziecka. W takim wypadku należy się zastanowić, z jakiego okresu z przeszłości możemy żądać alimentów? Zasadniczo, alimentów możemy żądać za okres 3 lat wstecz, gdyż roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat 3. Prawo do alimentów nie ulega przedawnieniu. Przedawnieniu ulegają wynikające z prawa do alimentów roszczenia o świadczenia alimentacyjne (inaczej: przedawniają się raty alimentacyjne, najczęściej płacone w okresach miesięcznych). Każda rata alimentacyjna przedawnia się osobno.

Alimenty wstecz – roszczenie regresowe – alimenty

Co w sytuacji, gdy tylko jeden z rodziców świadczy alimentacyjnie na dziecko – opłaca wszystkie koszty utrzymania dziecka, świadczy osobiste starania o utrzymanie i wychowanie, zaś brak podstaw do uznania, że istnieją niezaspokojonego potrzeby dziecka z okresu sprzed wniesienia powództwa o alimenty? Innymi słowy – co w sytuacji, gdy całość kosztów utrzymania dziecka spoczywa na barkach tylko jednego rodzica? Ten z rodziców (małżonków), który wyłącznie łożył na utrzymanie wspólnego dziecka może żądać od drugiego rodzica (małżonka) zwrotu odpowiedniej części poniesionych na ten cel kosztów (roszczenie regresowe – alimenty). Z roszczeniem regresowym w oparciu o art. 140 k.r.o. może w stosunku do ojca dziecka wystąpić matka dziecka. Ojciec dziecka jest zobowiązany do alimentowania dziecka w tym samym stopniu co matka dziecka.

Wysokość roszczenia regresowego podlega ograniczeniu. Po pierwsze- limituje je wartość świadczeń spełnionych przez dochodzącego roszczenia regresowego na rzecz uprawnionego do alimentów, po drugie – usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów, po trzecie – możliwości finansowe zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych. Roszczenie regresowe przedawnia się z upływem 3 lat.

Alimenty przed urodzeniem dziecka

Zgodnie z art. 142 k.r.o. jeżeli ojcostwo mężczyzny niebędącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd. Żądanie alimentów na dziecko w oparciu o art. 142 k.r.o. stanowi szczególny środek zabezpieczenia powództwa, z którego matka dziecka może skorzystać przed urodzeniem się dziecka. Konieczne jest uwiarygodnienie ojcostwa danego mężczyzny, czyli wykazanie, że dany mężczyzna jest najbardziej prawdopodobnym ojcem dziecka. Dla przykładu, można porównać stan ciąży matki z datą współżycia fizycznego z prawdopodobnym ojcem dziecka lub wykazać, że prawdopodobny ojciec dziecka pozostawał z matką dziecka w związku faktycznym w czasie przed zajściem przez nią w ciążę.

Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach alimentacyjnych? Interesuje Cię jak uzyskać alimenty wsteczne? A może interesuje Cię zagadnienie alimentów za okres przed urodzeniem się dziecka? Zapraszamy do kontaktu. Adwokat Michał Dobies doradza i podejmuje się prowadzenia spraw z zakresu prawa rodzinnego.