18 maja 2020 |
Spis treści
Zmiana nazwiska po rozwodzie – wprowadzenie
Jedną z kwestii, które strony muszą uregulować przy zawieraniu małżeństwa jest nazwisko noszone po ślubie. Utarło się, że żona przyjmuje nazwisko męża. Coraz częściej jednak małżonka przyjmuje nazwisko dwuczłonowe – złożone ze swojego nazwiska panieńskiego z dodaniem nazwiska męża np. Kowalska – Nowak. Zdarza się również, choć znacznie rzadziej, że to mąż zmienia nazwisko na nazwisko dwuczłonowe lub przyjmuje nazwisko żony. Co się dzieje z naszym nazwiskiem po rozwodzie? Czy mimo zmiany nazwiska podczas zawierania małżeństwa i później orzeczeniu rozwodu wracamy automatycznie do naszego nazwiska sprzed ślubu? Zmiana nazwiska po rozwodzie – zapraszam do lektury.
Rozwód a nazwisko noszone po rozwodzie
Sąd w wyroku rozwodowym orzeka o rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód (z orzeczeniem o winie lub bez orzekania o winie) oraz o sprawach wskazanych w art. 58 i 60 k.r.o. W katalogu tych spraw nie mieści się orzeczenie dotyczące nazwiska danego małżonka po rozwodzie. Czy to oznacza, że zostaniemy z nazwiskiem byłego małżonka do końca życia? Nie. W ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.
Zmiana nazwiska po rozwodzie – krok po kroku
Zgodnie z powyższym, aby zmienić nazwisko muszą się ziścić pewne przesłanki oraz musimy dołożyć pewnych starań.
Po pierwsze – chwila uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu. Dotyczy to punktu wyroku, w którym sąd orzeka rozwód i rozstrzyga o winie rozkładu pożycia. Rozstrzygnięcie to zawarte jest w punkcie 1. wyroku, musi być prawomocne.
Po drugie – termin (3 miesiące). Termin ten należy liczyć od chwili uprawomocnienia się orzeczenia, o którym mowa powyżej. Jest to termin zawity, nieprzywracalny, więc musimy dopilnować, aby złożyć w tym terminie stosowne oświadczenie. Po upływie tego terminu złożone oświadczenie nie będzie skuteczne.
Po trzecie – złożenie oświadczenia. Wnioskodawca, po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego, w terminie 3 miesięcy musi złożyć oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego / konsulem wskazując, że ma wolę powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, przyjęcie oświadczenia przez kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują rozwiedziony małżonek oraz kierownik urzędu stanu cywilnego albo konsul. Protokół zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia rozwiedzionego małżonka oraz numer PESEL, jeżeli został nadany;
2) miejsce sporządzenia aktu małżeństwa i oznaczenie tego aktu;
3) datę uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie, oznaczenie sądu oraz sygnaturę akt sprawy;
4) datę złożenia oświadczenia o powrocie do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa;
5) nazwisko, imię biegłego lub tłumacza, jeżeli brał udział w czynności;
6) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego albo konsula dokonującego czynności.
Czy istnieje możliwość zmiany nazwiska po rozwodzie, mimo upływu terminu 3 miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie?
Tak, niemniej jednak jest to proces trudniejszy niż opisany powyżej. Postępowanie takie toczy się w trybie administracyjnym. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie imienia i nazwiska, zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczą zmiany:
1) imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;
2) na imię lub nazwisko używane;
3) na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;
4) na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.
Według doktryny, za ważne powody (dawniej: ważne względy) uzasadniające zmianę nazwiska należy uznać okoliczność rozwodu i chęć powrotu do nazwiska sprzed ślubu, w sytuacji upływu wskazanego w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym 3-miesięcznego terminu. „W danych okolicznościach „ważnym powodem” zmiany nazwiska na noszone przed zawarciem małżeństwa może być w szczególności to, że rozwiedziony małżonek w ustawowym terminie nie był w stanie skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 59 KRO lub nie wiedział o takiej możliwości.”[Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz red. Osajda K., wyd.1, rok 2017] Ważne względy, będące przyczyną zmiany imienia lub nazwiska obywatela, winny być każdorazowo badane przez organ administracyjny z punktu widzenia wnioskodawcy, którego ważne interesy jako obywatela, osadzone w odczuciach emocjonalno-psychicznych, winny wziąć górę nad obiektywnym porządkiem prawnym. Zaistnienie ważnych względów winno być wyważoną oceną pierwiastków zarówno subiektywnych, jak i obiektywnych. (wyrok WSA w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2004 r., II SA/Kr 1175/00)
Podsumowanie:
Zestawiając ze sobą powyższe procedury zmiany nazwiska po rozwodzie możemy dojść do wniosku, że procedura oparta o art. 59 k.r.o. jest procedurą prostszą. Gwarantuje ona nam szybką i pewną zmianę nazwiska. Tryb administracyjny zmiany nazwiska może okazać się czasochłonny, zaś sam wynik jest niepewny – zależy bowiem od uznania organu. Kierownik urzędu stanu cywilnego musi uznać za zasadną naszą argumentację na temat „ważnych powodów” z uwagi, na które wnosimy o zmianę nazwiska. Decyzja o zmianie imienia lub nazwiska podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Szukasz adwokata, który poprowadzi Twoją sprawę o rozwód? Chcesz zmienić nazwisko po rozwodzie? Minął termin na zmianę nazwiska i nie wiesz co zrobić? Adwokat Michał Dobies zajmuje się prowadzeniem spraw z zakresu prawa rodzinnego. Zapraszamy do kontaktu oraz odwiedzania biura Kancelarii w Warszawie oraz Filii w Żurominie.
szczegółowa kategoria artykułu: adwokat-zmiana-nazwiska-Warszawa / adwokat-prawo-rodzinne-Warszawa / adwokat-Warszawa / adwokat-Sierpc / adwokat-Mława
