Warunkowe umorzenie postępowania – korzyści i obowiązki. Jakie przesłanki należy spełnić, aby uzyskać warunkowe umorzenie postępowania?

W poprzednim wpisie wspominałem, że warunkowe umorzenie postępowania jest swoistego rodzaju dobrodziejstwem prawnym dla osoby, której przydarzyło się jednorazowe zachowanie niezgodne z prawem. Warunkowe umorzenie postępowania jest rozstrzygnięciem bardzo korzystnym, pozwalającym zachować status osoby niekaranej.

 

Przesłanki warunkowego umorzenia postępowania

1. wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne,
2. okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości,
3. postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa,
4. warunkowe umorzenie postępowania można zastosować wobec sprawcy przestępstwa zagrożonego karą do 5 lat pozbawienia wolności.

 

Warunkowe umorzenie postępowania – okres próby

Sąd wydając wyrok warunkowo umarzający postępowanie daje nam szansę. Ale nic nie jest za darmo. W zamian przez okres próby, który wynosi od roku do 3 lat, jesteśmy objęci szczególną „uwagą”. W okresie próby sąd może zastosować wobec nas dozór kuratora (rzadziej wykonywany przez inne podmioty). Przez ten czas szczególnie musimy się wystrzegać konfliktu z prawem, w szczególności przestępstw umyślnych. Jeżeli w okresie próby popełnimy przestępstwo umyślne, za które zostaniemy prawomocnie skazani, sąd będzie musiał podjąć postępowanie karne, które warunkowo umorzył.

 

Warunkowe umorzenie postępowania – obowiązki

W przypadku warunkowego umorzenia postępowania sąd obowiązkowo nakłada na nas obowiązek naprawienia szkody w całości lub w części, a w miarę możliwości – obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę.

Sąd może nas zobowiązać do:

• informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,
• przeproszenia pokrzywdzonego,
• wykonywania ciążącego na nas obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,
• powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,
• poddania się terapii uzależnień,
• poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji,
• uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,
• powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób,
• opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.

Oprócz tego sąd może orzec świadczenie pieniężne lub zakaz prowadzenia pojazdów do lat 2.

 

Przykład:

Pan Jan został oskarżony o oszustwo z art. 286 § 3 kodeksu karnego. Był to jego pierwszy konflikt z prawem. Popełniając owe przestępstwo (sprzedaż narzędzia ogrodowego – model XYZ1234) nie był świadomy, że wprowadza nabywcę w błąd co do sprzedanego przedmiotu (w rzeczywistości owe narzędzie ogrodowe to model XYZ9876). Niemniej jednak Pan Jan chciał polubownie zakończyć sprawę. Oddał nabywcy przyjęte od niego pieniądze oraz odebrał zwrócone przez niego narzędzie ogrodowe. Przeprosił również za nieporozumienie i wyraził skruchę. Wskazał także, że do zajścia doszło nieświadomie – sam żył w przeświadczeniu, że sprzedany model to XYZ1234.

W związku z kwalifikacją prawną czynu (art. 286 § 3 k.k.) oraz grożącą karą (do 2 lat pozbawienia wolności), Pan Jan spełnia warunki do ubiegania się o warunkowe umorzenie postępowania. Niemniej jednak sąd, podejmując decyzję o warunkowym umorzeniu postępowania, weźmie również pod uwagę całokształt sytuacji życiowej oskarżonego. Ponadto istotna jest kwestia winy i okoliczności popełnienia przestępstwa, zachowanie przed i po popełnieniu czynu jak również społeczna szkodliwość czynu. Musi również zaistnieć pozytywna prognoza kryminologiczna. Sąd musi mieć przeświadczenie, że dotychczasowy styl życia oskarżonego oraz jego zachowanie po popełnieniu czynu przestępnego dają duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości Pan Jan będzie przestrzegał prawa.

 

Czy warto walczyć o warunkowe umorzenie postępowania?

Odpowiedź na to pytanie jest prosta – oczywiście, że warto. Podstawowym i przesądzającym argumentem jest utrzymanie przez nas dalszego statusu NIEKARALNOŚCI. Jest to wielce dla nas korzystne – otrzymamy bowiem zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego  z adnotacją o niefigurowaniu w kartotece karnej. Pozwoli to nam zdobycie pracy, o którą się staramy lub utrzymanie dotychczasowej posady. Przy zastosowaniu warunkowego umorzenia postępowania sąd może zastosować albo odstąpić od zastosowania środków karnych np. zakazu prowadzenia pojazdów, co w przypadku skazania np. za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. jest obowiązkowe. Sąd stosując warunkowe umorzenie postępowania nakłada na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody, zadośćuczynienia albo nawiązki. Ponadto może orzec świadczenie pieniężne.

 

 

Jeżeli jest prowadzone wobec Ciebie postępowanie w prokuraturze, próbujesz uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie sprawy sądowej, potrzebujesz profesjonalnej pomocy? Zapraszamy do kontaktu. Adwokat Michał Dobies specjalizuje się w prowadzeniu spraw karnych, rodzinnych i spadkowych. Zapraszamy do siedziby głównej w Warszawie lub Filii Kancelarii w Żurominie.