Mediacja przed rozwodem jako alternatywa dla postępowania sądowego
Mediacja przed rozwodem może być skutecznym rozwiązaniem dla par, które chcą uniknąć złożonego sporu sądowego i znaleźć porozumienie w bardziej przyjaznych warunkach. Ułatwia to późniejsze ustalenia co do podziału majątku wspólnego małżonków, opieki nad dziećmi czy kwestii finansowych związanych z dziećmi, a zarazem oszczędza stres i czas, który należałoby poświęcić na formalne postępowanie w sądzie.
Spis treści
Dlaczego mediacja przed rozwodem bywa pomocna?
Choć rozstanie często wiąże się z silnymi emocjami, wiele spraw da się omówić bez ingerencji sądu. Mediacja przed rozwodem pozwala na elastyczne negocjacje w obecności mediatora, który dba o spokój rozmów i pomaga w formułowaniu propozycji. Dzięki temu obie strony nie czują przymusu narzuconego przez formalne procedury, co sprzyja wypracowaniu wspólnych ustaleń.
Warto jednak zauważyć, że mediator nie rozstrzyga sporu niczym sędzia, lecz wspiera w dochodzeniu do punktu, w którym każdy czuje się wysłuchany, a jego interesy są wzięte pod uwagę. Mediacja przed rozwodem to dobrowolny proces – nikt nie może być zmuszony do mediacji.
Na czym polega mediacja przed rozwodem?
Podczas mediacji uczestnicy mają szansę przedyskutować ważne kwestie dotyczące rozstania. Mogą to być między innymi:
- zasady opieki nad dziećmi,
- alimenty na wspólne małoletnie dzieci
- istotne sprawy dzieci np. który z rodziców przechowuje dokumentacje medyczną dziecka
- podział wspólnego majątku
Jak wygląda procedura mediacji?
Procedura zaczyna się zwykle od wstępnego spotkania, na którym mediator wyjaśnia zasady prowadzenia rozmów.
Ważne! Strony podpisują także umowę o mediację, która dotyczy m.in. zachowania poufności, co oznacza, że informacje ujawnione w trakcie mediacji nie będą wykorzystywane na zewnątrz – mediator i strony mogą przekazać innym podmiotom tylko to co zostało uzgodnione na mediacjach i na co jest wyraźna zgoda stron. |
Sama mediacja przed rozwodem obejmuje serię spotkań, w trakcie których mediator:
- prowadzi mediacje – jest jej gospodarzem,
- proponuje różne warianty rozwiązań
- zachęca do poszukiwania kompromisu.
Nie narzuca jednak gotowych odpowiedzi – rolą mediatora jest wspomagać dyskusję i dbać o jej merytoryczny przebieg. Dzięki temu strony mają okazję zaprezentować swój punkt widzenia, spokojnie wysłuchać siebie nawzajem, a w efekcie wypracować takie ustalenia, które będzie można następnie zatwierdzić przed sądem.
Przykład zastosowania mediacji
Wyobraźmy sobie sytuację, w której mąż i żona dzielą życie zawodowe w bardzo odmienny sposób. On prowadzi firmę, ona zajmuje się domem oraz opieką nad dzieckiem. Kiedy zaczynają rozmawiać o rozwodzie, w tle pojawiają się liczne kwestie finansowe: podział dochodów z biznesu, alimenty, a także dalsza opieka nad dzieckiem. Podczas mediacji mediator pomaga im dostrzec, że szczegółowe rozpisanie obowiązków i wkładu w rozwój firmy może ułatwić obiektywne ustalenie wysokości alimentów czy sposób podziału majątku. Dzięki profesjonalnemu wsparciu obydwoje rozumieją, jak wygląda druga perspektywa, co zwiększa szanse na znalezienie satysfakcjonującego porozumienia bez konieczności wchodzenia w długotrwały spór przed sądem.
Jak długo trwają mediacje rozwodowe?
Długość procesu mediacyjnego zależy głównie od stopnia skomplikowania sprawy i od poziomu woli współpracy obojga małżonków. Zdarza się, że do osiągnięcia porozumienia potrzebne jest zaledwie kilka spotkań, a każde z nich trwa około dwóch czy trzech godzin. W sytuacjach bardziej konfliktowych mediacja może rozciągnąć się nawet na kilka miesięcy, przy czym należy pamiętać, że nadal bywa to szybsza i mniej obciążająca emocjonalnie droga niż długotrwały proces sądowy.
Ile się czeka na mediację?
Wiele zależy od wybranego ośrodka mediacyjnego i dostępności samego mediatora. Jeśli strony zgłaszają się dobrowolnie do mediacji, mogą wybrać ośrodek lub profesjonalistę z listy rekomendowanej na przykład przez samorząd zawodowy lub znajomych, którzy korzystali już z takich usług. Wówczas terminy zwykle nie są zbyt odległe i mediacja może ruszyć w ciągu kilku tygodni. Gdy to sąd kieruje strony do mediacji, czas oczekiwania zależy m.in. od obciążenia sądów i dostępności mediatora z listy stałych mediatorów sądowych. Choć terminy mogą się różnić, najczęściej pierwsze spotkanie udaje się wyznaczyć w ciągu paru tygodni od skierowania.
Kiedy sąd wyznacza mediatora?
Zdarza się, że w trakcie postępowania rozwodowego sędzia widzi potencjał do pokojowego rozwiązania sporu i kieruje strony do mediacji, wyznaczając jednocześnie mediatora z listy stałych mediatorów sądowych. Taka sytuacja może nastąpić także wtedy, gdy jedna ze stron wniesie o skierowanie sprawy do mediacji, a druga się na to zgodzi.
Sąd bierze pod uwagę zwłaszcza dobro małoletnich, jeżeli w grę wchodzi kwestia opieki nad dziećmi. Mediator wskazany przez sąd ma obowiązek bezzwłocznie skontaktować się z małżonkami, by ustalić dogodny termin spotkania. Ten rodzaj mediacji nie różni się zasadniczo od mediacji „prywatnej” – nadal chodzi bowiem o rozmowy w kontrolowanych warunkach oraz poszukiwanie wspólnego mianownika w kwestiach spornych.
Jakie sprawy można załatwić podczas mediacji?
Najczęściej negocjuje się warunki opieki nad dziećmi, wysokość alimentów i podział majątku. Obie strony mogą zaproponować własne warunki, co daje poczucie realnego wpływu na ostateczne decyzje. Jeśli porozumienie zostanie wypracowane, spisywany jest protokół, w którym uwzględnia się wszystkie kluczowe ustalenia. Ugodę zawartą przed mediatorem, mediator przesyła do sądu, w którym toczy się sprawa. Sąd może zatwierdzić ugodę i nadać jej klauzulę wykonalności.
Współpraca z kancelarią adwokacką
Choć mediacja przed rozwodem jest procesem mniej sformalizowanym, warto rozważyć konsultację z adwokatem w kwestiach prawnych. Nasza kancelaria Dobies-Adwokat.pl, może doradzić, czy proponowane rozwiązania są dla Państwa korzystne w kontekście długoterminowym. Możemy być wsparciem w sporządzeniu dokumentów i pomóc zrozumieć, jakie skutki prawne niesie każde z zawartych w mediacji ustaleń.
Czy mediacja zawsze kończy się porozumieniem?
Nie każdy przypadek rozwodowy jest prosty. Zdarza się, że nawet przy pomocy mediatora małżonkowie nie potrafią znaleźć wspólnego stanowiska, zwłaszcza jeśli konflikt jest bardzo zaogniony. Niemniej, statystyki wskazują, że spora część negocjacji kończy się sukcesem. Nawet gdy w efekcie potrzebna jest rozprawa, proces mediacyjny może pomóc w sprecyzowaniu spornych kwestii i skrócić czas postępowania sądowego.
Podsumowanie
Mediacja przed rozwodem staje się coraz chętniej wybieraną alternatywą dla formalnego sporu. Pozwala małżonkom zachować większą kontrolę nad przebiegiem negocjacji, zaoszczędzić czas i pieniądze, a przede wszystkim rozwiązywać trudne tematy w atmosferze większego zrozumienia.