Jazda po alkoholu. Wykroczenie czy przestępstwo?
Spis treści
Jazda po alkoholu. Czyn przepołowiony – wykroczenie a przestępstwo
Prowadzenie samochodu po spożyciu alkoholu może okazać się czynem zabronionym. Jazda po alkoholu może zostać zakwalifikowana jako wykroczenie uregulowane w art. 87 kodeksu wykroczeń lub przestępstwo uregulowane w art. 178a kodeksu karnego. Wyznacznikiem, który kwalifikuje owe zachowanie jako wykroczenie/przestępstwo jest zawartość alkoholu we krwi lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza.
Jazda po alkoholu – przestępstwo z art. 178a § 1 kodeksu karnego
Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,50 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
- zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
Jazda po alkoholu – wykroczenie z art. 87 § 1 kodeksu wykroczeń
Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych. Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
- stężenia we krwi od 0,20 promila do 0,50 promila alkoholu albo
- obecności w wydychanym powietrzu od 0,10 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Badanie trzeźwości – niepewność pomiaru alkomatu
Nie jest możliwe wykazanie przez jakiekolwiek urządzenie pomiarowe obecności alkoholu w wydychanym powietrzu ze 100 % dokładnością. Dlatego każde urządzenie ma wskazany przez producenta margines błędu – zazwyczaj jest to 0.01 mg/1dm3 lub 0.02 mg/1dm3. Jest to dla nas o tyle ważne, gdyż w skrajnych przypadkach (granica wykroczenia i przestępstwa) może to polepszyć naszą sytuację procesową.
Przykład: Pan Henryk wracał samochodem z imienin szwagra. Podczas rutynowej kontroli policyjnej został poddany badaniu alkomatem – lampka czerwona. Został przewieziony na komisariat celem poddania się powtórnemu badaniu, tym razem alkomatem stacjonarnym. Pierwsze badanie – wynik 0.09 mg/1 dm3, drugie badanie – 0.10 mg/1 dm3.
Wniosek: Pan Henryk popełnił wykroczenie. W drugim badaniu wydmuchał bowiem 0.10 mg/1 dm3.
Ale… na odwrocie świadectwa wzorcowania dołączonego do protokołu badania trzeźwości widnieje informacja, że niepewność pomiaru analizatora wydechu wynosi 0.01 mg/1 dm3. W związku z powyższym, nie można jednoznacznie określić czy stężenie alkoholu w wydychanym przez pana Henryka powietrzu wynosi 0.11 mg/1 dm3, 0.10 mg/1 dm3 czy może 0.09 mg/1 dm3 (co nie jest karalne).
Możliwe rozstrzygnięcia w sprawie – różnice przy wykroczeniu i przestępstwie
Jesteśmy już po badaniu alkomatem, wynik – dodatni. Co teraz? Jak już wcześniej wspomniałem, od stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu/ zawartości alkoholu we krwi zależeć będzie kwalifikacja naszego czynu.
- Pierwsza sytuacja – wynik do 0.10 mg/1 dm3. W takiej sytuacji nie popełniamy czynu przestępnego, nasze zachowanie nie kwalifikuje się nawet na wykroczenie. Jeżeli dojdzie do sprawy sądowej, wyrok winien być uniewinniający.
- Druga sytuacja – wynik od 0.10 mg/1 dm3 do 0.25 mg/1 dm3. Wynik stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu kwalifikuje nasz czyn jako wykroczenie. Co w takiej sytuacji nam grozi? Karą którą może wymierzyć nam sąd jest kara aresztu lub grzywny. WAŻNE!!! – Jeżeli zostaliśmy uznani winnymi popełnienia wykroczenia, nie jest ono wpisywane do Krajowego Rejestru Karnego (wyjątek – kara aresztu). Ma to o tyle istotne znaczenie, że w świetle prawa w dalszym ciągu możemy legitymować się niekaralnością.
- Trzecia sytuacja – wynik od 0.26 mg/1 dm3. Wynik stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu kwalifikuje nasz czyn jako przestępstwo. Co w takiej sytuacji nam grozi? Kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2. Dodatkowo, obligatoryjnie sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju. Poza tym, sąd również obowiązkowo orzeka świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5.000 zł. WAŻNE!!! – Jeżeli zostaliśmy skazani za przestępstwo, jest ono wpisywane do Krajowego Rejestru Karnego, innymi słowy – jesteśmy karani. Powyższe może uniemożliwić nam aplikowanie o stanowisko, na którym jednym z wymogów jest niekaralność.
Czy to wszystkie możliwe rozstrzygnięcia? Czy istnieje rozstrzygnięcie korzystniejsze z punktu widzenia klienta?
W przypadku zakwalifikowania naszego zachowania jako przestępstwo z art. 178a § 1 kodeksu karnego warto starać się o bardzo korzystne rozstrzygnięcie tj. zastosowanie przez sąd warunkowego umorzenia postępowania. Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest na tyle istotna z punktu widzenia interesu klienta, że zostanie jej poświęcony kolejny wpis. Niemniej jednak już w tym momencie, należy zasygnalizować, iż dzięki niej:
- najważniejsze – klient w dalszym ciągu będzie uznany za osobę niekaraną (wpis o warunkowym umorzeniu postępowania co prawda widnieje w Krajowym Rejestrze Karnym, jednak klient może określać się jako osoba niekarana; zostanie mu wydane zaświadczenie opatrzone wzmianką „NIE FIGURUJE w kartotece karnej Krajowego Rejestru Karnego”);
- sąd może, ale nie musi orzec zakaz prowadzenia pojazdów ( maksymalnie do lat 2);
- sąd może, ale nie musi orzec świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5.000 zł.
PAMIĘTAJ !!!
Jeżeli sąd orzekł wobec Ciebie zakaz prowadzenia pojazdów na okres 1 roku (lub 12 miesięcy ) – NIE MUSISZ PONOWNIE ZDAWAĆ EGZAMINU NA PRAWO JAZDY.
Warunkowe umorzenie postępowanie jest swoistego rodzaju daniem drugiej szansy osobie, której zdarzyła się jednorazowa sytuacja, za którą winna ponieść odpowiedzialność karną, ale całokształt okoliczności w sprawie nie przemawia za celowością ukarania. Wydanie wyroku skazującego mogłoby być bowiem nie wprost proporcjonalne do przewinienia czy skutków, które mógłby za sobą pociągnąć.
Kierowcy zawodowi – prawo jazdy
Pytanie od czytelnika: Jechałem pijany samochodem osobowym. Mój czyn kwalifikuje się jako przestępstwo (miałem około 1,5 promila). Jestem zawodowym kierowcą ciężarówki (kat. C). Czy sąd zabierze mi również prawo jazdy na ciężarówkę?
W przypadku skazania za przestępstwo, sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju. Jeżeli prowadził Pan samochód osobowy w stanie nietrzeźwości, sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów osobowych (kat. B) oraz może, ale nie musi orzec zakaz prowadzenia pozostałych rodzajów pojazdów. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek i uargumentować, dlaczego sąd powinien pozostawić Panu prawo jazdy kat. C. Celem opracowania niniejszej argumentacji zalecam konsultację z adwokatem, który pomoże w sposób profesjonalny sporządzić pismo i odnieść się do indywidualnej sytuacji klienta.
Prowadziłeś samochód po alkoholu i potrzebujesz pomocy adwokata? Kancelaria Adwokacka Adwokat Michał Dobies świadczy pomoc prawną w sprawach karnych. Zapraszamy do kontaktu.